Νοοτροπίες και Πρακτικές - Ήμαστε έτοιμοι να αλλάξουμε;

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ 26-02-2015

Είναι αποδεκτό πλέον ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας δεν είναι το οικονομικό. Είναι οι νοοτροπίες και  οι πρακτικές που μας οδήγησαν εδώ. Νοοτροπίες και πρακτικές που πέρασαν από τα Πανεπιστήμια στην κοινωνία και οδήγησαν τη χώρα στην σημερινή κατάσταση.

Κερδίσαμε πρόσφατα τέσσερεις μήνες, αλλά αυτοί θα αποδειχθούν πολύ λίγοι για να αλλάξουν νοοτροπίες και πρακτικές που εμπεδώθηκαν τα τελευταία πολλά χρόνια. Και η αλλαγή αυτή δεν μπορεί να γίνει ουσιαστικά παρά μόνο μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα. Υπάρχει όμως ελπίδα από εκεί;

Πρόσφατα σε ιδιωτική συζήτηση συνάδελφος που έχει διατελέσει στην Διοίκηση του Ιδρύματος έθεσε την ρητορική ερώτηση “έχει κανείς αμφιβολία ότι τα προβλήματα του Δημόσιου Πανεπιστημίου πηγάζουν από τους πρωτοβάθμιους καθηγητές;”. Αυτό είναι γνωστό στους παροικούντες στην Ιερουσαλείμ και προσωπικά το υποστηρίζω με δημόσιες παρεμβάσεις από το 2002. Προς τα έξω βέβαια δίνεται η εντύπωση πως η αιτία των προβλημάτων είναι άλλοτε οι φοιτητές και άλλοτε η Πολιτεία.

Χαρακτηριστική είναι η μη αντίδραση της Πανεπιστημιακής κοινότητας σε φαινόμενα σήψης ακόμη και όταν αυτά βγουν έξω από το κλειστό περιβάλλον του κάθε τμήματος. Δημοσιοποίησα πριν μια βδομάδα στην Πανεπιστημιακή κοινότητα μια παρέμβαση με τίτλο  ”Αυτοδιοίκηση στο Πανεπιστήμιο ή Πώς να φτιάξετε ένα νέο μεταπτυχιακό μάθημα” στην οποία περιγράφω μια “αποτελεσματική” συνταγή για την δημιουργία ενός νέου Μεταπτυχιακού μαθήματος. Η συνταγή χρησιμοποιεί ως βάση  πραγματικό περιστατικό. Είναι δε χαρακτηριστική της έλλειψης μηχανισμών ελέγχου και αποφυγής αυθαιρεσιών, για να χρησιμοποιήσω τον πιο ελαφρύ χαρακτηρισμό, σε ένα Πανεπιστήμιο που κατά τα άλλα αγωνίζεται για την αυτοδιοίκηση του.

Το πιο ανησυχητικό όμως δεν είναι αυτό καθ’ εαυτό το γεγονός αλλά το ότι μια βδομάδα μετά κανείς δεν απάντησε/σχολίασε δημόσια για το θέμα αυτό.  Τα κατ΄ ιδίαν σχόλια που πήρα από συναδέλφους κινούνται  στο παρακάτω πλαίσιο:
"Τι θέλεις και τα σκαλίζεις;" "δεν ξέρεις ότι σε όλα τα τμήματα το ίδιο γίνεται;" "δεν βλέπεις ότι κανένας δεν θέλει να αλλάξει την κατάσταση;" "τι νομίζεις; ότι μπορείς να κάνεις κάτι;"

Δυστυχώς δεν ήμαστε διατεθειμένοι να αλλάξουμε τις Νοοτροπίες και τις Πρακτικές που μας οδήγησαν στην σημερινή κατάσταση. Και αν αυτό δεν ήμαστε σε θέση να το κάνουμε στα Πανεπιστήμια μας είναι ξεκάθαρο πως η χώρα αυτή δεν έχει μέλλον.